الکتروموتور

پاسخ به سوالات متداول الکترو موتورها (Electro-Motor)

لیست قیمت الکتروموتورهای زیمنس
لیست قیمت الکتروموتورهای زیمنس

1.الکتروموتور چه انواعی دارد؟

دو نوع الکتروموتور وجود دارد موتورهای سنکرون و آسنکرون. موتورهای آسنکرون (القایی) هم دو نوع اصلی قفس سنجابی و روتور سیم پیچی شده دارد. موتورهای دالاندار هم جزو انواع موتورهاست.

2. موتور قفس سنجابی با روتور سیم پیچی شده چه تفاوتی دارند؟

موتورهای سه فاز القایی با دو شکل ساخته می شوند. از آن جایی که مبنای عملکرد در این نوع موتورها ایجاد میدان مغناطیسی به خاطر جریان استاتور است و به تبع آن القای جریان در روتور و تولید میدان از این جریان القا شده در نتیجه می توان روتور ساختار ثابتی داشته باشد و یک سیم پیچ یکپارچه ای باشد. در این صورت روتور قفس سنجابی ساخته شده است که عملکرد ساده و کارایی مناسب و تعمیر نگهداری آسانی دارند.

اما اگر نیاز به تغییر در جریان روتور باشد با مکانیسمی مقاومت مسیر سیم پیچ روتور را تغییر می دهند. برای اینکار روتور را به صورت صلب و یک پارچه نمی سازند و سیم پیچی خواهد بود که با جاروبک هایی به بانک خازنی در ارتباط است. در این صورت می توان گشتاور راه اندازی بالاتری را تامین کرد. البته در روتور سیم پیچی شده به دلیل وجود قطعات لغزنده و مکانیکی بیشتر از قفس سنجابی تعمیر و نگهداری و پیچیدگی عملکردی بیشتری دارد.

3. موتور سه فاز و تک فاز با هم چه فرقی دارند؟

تفاوت عمده این دو از عنوان شان مشخص است. تغذیه یکی برق تک فاز است و دیگر برق سه فاز! تک فاز باعث سادگی عملکرد و راحتی دسترسی شده است. همه جا برق تک فاز هست. از سویی سه فاز بودن می تواند توان مکانیکی بالایی را تولید کند. در حالیکه موتورهای تک فاز نهایتا 4 کیلو وات وجود دارد. ولی موتور سه فاز از 0.18 کیلو وات تا چندصد کیلو وات وجود دارد.

4. موتور اسلیپ رینگ چیست؟

یکی از انواع موتورهای القایی که سیم پیچی روتور با تعداد مقاومت متغیر سری شده است. در ابتدای راه اندازی بیشترین مقدار مقاومت در مدار است و باعث کاهش جریان راه اندازی می شود. در ادامه، از مقدار مقاومت کاسته می شود تا جریان کاهش نیابد و موتور زیر بار نماند. مزیت عمده این موتور نسبت به قفس سنجابی کاهش جریان اولیه (راه اندازی) و افزایش گشتاور اولیه است.

البته اکنون با وجود درایو (اینورتر) می توان کارایی موتور اسلیپ رینگ را به راحتی با موتور قفس سنجابی با تلفات انرژی کمتر پیاده سازی کرد.

الکتروموتور

5. مبنای انتخاب موتور تک فاز و سه فاز چیست ؟

هر موتوری یک سری پارامترهای اصلی دارد که بر اساس همین پارامترها، انتخاب مناسب انجام می‌شود.
البته بیشتر از اینکه انتخاب موتور مناسب کار مهندسین برق باشد وظیفه مهندسین مکانیک است که بر اساس مشخصات ماشین و گشتاور و توان مکانیکی مورد نیاز، مشخصات مکانیکی موتور و منحنی گشتاور- سرعت مشخص می شود. با تعیین این دو مشخصه اصلی، بقیه پارامترها توسط مهندس برق تعیین می شود.

  • توان الکتریکی (ولتاژ نامی و جریان نامی)

  • سرعت (سنکرون، آسنکرون)

  • لغزش، گشتاور (اولیه، نامی، حداکثر یا شکست)

  • منحنی  گشتاور- سرعت، کلاس عایقی

7. موتور های دو دور چه تفاوتی با موتور های معمولی دارند؟

موتورهای دو دور یا دالاندر (Dahlander) مثل موتورهای سه فاز معمولی شش سیم پیچ وجود دارد و شش سر از اتصالات بین سیم پیچها بر روی سربندی موتور آمده است. تفاوت موتور دالاندر با معمولی در کاهش و افزایش تعداد قطب هاست.
طبق فرمول در شکل زیر اگر قطب ها دو برابر شود سرعت موتور نصف می شود و اگر تعداد قطب ها نصف شود سرعت موتور دو برابر می شود.

فرمول

8. سربندی موتور دالاندر چگونه است؟

مدل توضیح داده شده /Y∆ بود. مدل دیگر سربندی (Y/YY) برای موتور دالاندر هست که سیم پیچ ابتدا به صورت ستاره بسته شده است و در حالت سرعت بالا به وضعیت ستاره ای که سیم پیچ ها دو به دو موازی هستند در می آید.

تفاوت این دو مدل در کاربری موتور است. اگر موتور برای کاربرد گشتاور ثابت استفاده می شود از مدل /Y∆ و در گشتاور متغیر از مدل Y/YY استفاده می شود.

سربندی موتور دالاندر
  • تفاوت هر کدام در مقدار ولتاژ و جریانی است که از هر سیم پیچ عبور می کند.

  • در حالت ستاره که ولتاژ کمتری بر روی سیم پیچ ها قرار می گیرد.

  • ولتاژ فاز به فاز به نحوی بر روی دو سیم پیچ تقسیم می شود در نتیجه سیم پیچها جریان کمتری می کشند.

  • حالت سوم مناسب راه اندازی است.

10. انواع سربندی موتورهای الکتریکی؟

دو نوع سربندی ستاره و مثلث برای الکتروموتور سه فاز وجود دارد.

11. سربندی موتور تک فاز

در تخته کلمپ موتور شش کانکتور وجود دارد. در موتور تک فاز بین دو کانکتور خازن ها متصل شده است. دو تیغه اتصال کوتاه برای تغییر جهت موتور استفاده می شود. ورودی برق تک فاز (فاز و نول) به شکل زیر به این کانکتورها وصل می شوند. می توان با استفاده از کنتاکتور تغییر جهت موتور را انجام داد.

الکتروموتور

12. چه موتوری را ستاره ببندیم و چه موتوری را مثلث؟

اگر ولتاژ خط 400 ولت باشد باید مثلث بسته شود و اگر هم 690 ولت باشد بایستی ستاره سربندی شود.
غیر از ولتاژ ثابت خط که مشخص کننده نوع سربندی است، روش راه اندازی هم مهم است. در صورتی که بخواهیم موتور دو مرحله ای راه اندازی شود باید ابتدا به صورت ستاره و بعد از مدت زمان کمی مثلث شود.

13. تشخیص و تعیین روش سربندی از روی پلاک موتور چگونه است؟

بستگی به شرایط ولتاژ ورودی و مشخصات موتور دارد. به تصویر زیر (برگ مشخصات موتور یا nameplate موتور) دقت کنید:

الکتروموتور
  • اگر باتوجه به نوع سربندی باید مثلث بسته شود و اشتباها ستاره بسته شود ولتاژ کمی روی سیم پیچ ها قرار می گیرد و ممکن است موتور زیر بار بماند.

  • اگر به جای ستاره مثلث بسته شود ممکن است به دلیل افزایش ولتاژ روی سیم پیچ ها، موتور بسوزد.

  • اگر اشتباها ولتاژ خط را دو سر تیغه های اتصال کوتاه موتور بسته شود، خط تریپ می دهد.

15. عکس کردن دور موتور چه گونه است؟ در دالاندر چگونه است؟

برای موتور سه فاز (معمولی و دالاندر) اگر جای دو فاز را عوض کنیم جهت چرخش موتور عکس می شود. برای موتور تک فاز هم در سوال 10 توضیح داده شد.

16. در موتور DC چگونه دور برعکس می شود؟

با تغییر جهت پولاریته ولتاژ تغذیه موتور DC، جهت چرخش موتور برعکس می‌شود.

17. موتورهای اینورتری چیست؟

برخی به موتورهایی که درایو با آنها یکپارچه (Compact) شده است موتورهای اینورتری می گویند.

18. موتورهای اینورتری چه خصوصیتی دارند؟

استفاده از درایو (اینورتر) یک سری تفاوت هایی برای عملکرد موتور ایجاد می کند. یکی از اینها تغییر نقطه کار موتور است. وقتی موتور معمولی ساخته می شود برای کار در یک نقطه بهینه شده است؛ در ولتاژ، جریان و فرکانس نامی. حال اگر با استفاده از درایو ولتاژی کمتر یا فرکانسی کمتر از ولتاژ/فرکانس نامی به موتور اعمال کنیم، موتور بازدهی حداکثری خود را نخواهد داشت. برخی سازنده های موتور، الکتروموتورهایی تولید می کنند که مخصوص استفاده از درایو است. در این نوع موتورها، نقطه کاری نداریم؛ بلکه بازه کاری وجود دارد. در یک بازه مشخص و البته محدود موتور حداکثر بازدهی خود را دارد.

19. مبنای انتخاب توان موتور چیست؟

توان موتور از یک طرف توان الکتریکی آن است؛ یعنی حاصل ضرب ولتاژ در جریان در شرایط نامی. برای این کار باید یک موتور تست را در وضعیت ولتاژ نامی قرار دهیم و بار نامی را اعمال کنیم و جریان را به دست بیاوریم. متناسب با این جریان موتور را انتخاب می کنیم. روش گفته شده استاندارد نیست. روش صحیح این است که محاسبه توان بر اساس کاری است که موتور باید آن را انجام دهد. این کار با استفاده از مقدار گشتاور نامی به دست می آید. سپس از رابطه گشتاور با توان و سرعت زاویه، مقدار توان به دست می آید. نتیجه این محاسبه، توان مکانیکی یا همان توان خروجی موتور است. با توجه به بازدهی متداول حدود 85 درصدی موتورها، توان ورودی (توان الکتریکی) به دست می‌آید.

الکتروموتور

20. دلایل اضافه جریان در موتور چیست؟

دلیل اصل اضافه بار است. یعنی بار مکانیکی روی موتور بیش از مقدار نامی آن شود. در این شرایط جریان موتور افزایش می‌یابد. علت دیگر افزایش مقاومت سیم پیچ های موتور به دلیل فرسودگی و عمر بیش از حد یا بهره برداری نا مناسب از موتور است. این شرایط هم باعث اضافه جریان در موتور می‌شود. هم چنین به وجود آمدن و افزایش جریان نشتی هم می تواند باعث اضافه بار شود. جریان نشتی به دلیل از بین رفتن عایق سیم پیچ ها به وجود می‌آید.

21. نشت جریان موتور چیست و چرا به وجود می‌آید؟

انتظار داریم که جریان الکتریکی در درون سیم ها باشد و تدابیر لازم را برای آن در نظر گرفتیم. اما یک زمانی، جریان های الکتریکی در مسیرهای ناخواسته و بین سیم ها جاری می شود، یعنی به واسطه افزایش جریان یا افزایش فرکانس جریان، عایق ها و روکش های سیم ها نمی توانند جداسازی (ایزولاسیون؛ isolation) را به درستی انجام دهند. یا اینکه عایق ها به دلیل گرمای بیش از حد از بین رفته و خاصیت خود را از دست داده‌اند. در این حالت هم جریان الکتریکی نشت می کند. این پدیده در بدترین حالت باعث اتصال کوتاه کامل موتور می شود.

22. کنترل دور الکتروموتور چگونه انجام می شود؟ تغییر دور در الکتروموتور؟

با استخراج پارامترهای موثر در سرعت موتور به رابطه زیر می رسیم: (سرعت ارتباط مستقیم با سرعت سنکرون دارد) .

الکتروموتور

در این رابطه برای اینکه سرعت را کم/زیاد کنیم مسلما نمی توانیم 120 را تغییر دهیم! به سراغ قطب می رویم. افزایش تعداد قطب ها باعث کاهش سرعت سنکرون می شود. ولی اکنون که موتور در دست ما دیگر برای تغییر قطب های آن دیر شده است! تنها راه تغییر در مقدار فرکانس است. اگر بتوانیم در تغذیه موتور مقدار فرکانس را تغییر دهیم خواهیم توانست سرعت موتور را کنترل کرد. این کار توسط درایوهای موتور القایی (اینورترها) انجام می شود.

23. تست عایقی موتور چگونه است؟

24. آیا تبدیل موتور سه فاز به تک فاز ممکن است؟

اگر منظور این است که موتور سه فاز را باتغذیه تک فاز راه اندازی کنیم بله ممکن است. چندین روش دارد. روش قدیمی استفاده از مبدل روتاری فاز است. البته در این روش از 60 درصد توان موتور سه فاز می توان استفاده کنیم.

الکتروموتور

روش دیگر استفاده از درایو تک فاز است. این درایو ورودی تک فاز می گیرد و خروجی سه فاز می دهد. البته این درایوها محدودیت توان دارد. حداکثر 4 کیلو وات را پشتیبانی می کند.

25. راه اندازی موتور سه فاز با سافت تک فاز چگونه است؟

چنین امکانی نیست. چون سافت ورودی را با تغییر اندکی به خروجی منتقل می کند. و از این جهت با درایو متفاوت است. در درایو ورودی به DC تبدیل می شود و بعد دوباره به AC تبدیل می شود. در نتیجه می توان در خروجی از این ولتاژ DC سه فاز تولید کرد.

  • در موتور DC، جریان مستقیم است؛ ولی در موتور AC جریان متناوب است.

  • در موتور DC پدیده کموتاسیون باعث جابه جایی میدان و چرخش می شود؛ اما در موتور AC کموتاسیون نیست و وجود میدان های دوار باعث چرخش می شود که این میدان های دوار به خاطر ماهیت تناوبی ولتاژ ورودی هست.

  • موتور DC دو ترمینال ورودی دارد؛ ولی موتور AC سه ترمینال ورودی دارد.

  • موتور DC به دلیل ساختار جاروبک و اتصال فیزیکی استاتور با آرمیچر و پدیده کموتاسیون کاربرد استهلاک بالایی دارد؛ ولی موتور AC (خصوصا در نوع قفس سنجابی) چنین مشکلی ندارد.

  • موتور DC در کاربردهای کمی استفاده می شود؛ ولی موتور AC کاربردهای وسیعی را شامل می شود.

  • گشتاور تولیدی موتور DC به دلیل زاویه 90 درجه ای گشتاور استاتور و ارمیچر همیشه ماکزیمم است؛ ولی موتور AC گشتاور پایین تری دارد. (مگر اینکه با درایو با روش کنترل برداری بهینه سازی شود).

  • موتور DC نیاز به راه انداز اولیه ندارد؛ ولی موتور AC تک فاز نیازمند استارتر (راه انداز اولیه) است.

  • موتور DC قیمت پایین تری نسبت به موتور AC دارد.

الکتروموتور

27. روش تشخیص توان موتور برای الکتروموتورهایی که پلاک آن پاک شده است؟

بر اساس سایز موتور می توان توان تقریبی را تشخیص دارد. می توان با اندازه گیری مقاومت استاتور و مقدار اندوکتانس آن و مراجعه به جدول مشخصات موتورهای القایی توان را تخمین زد. هم چنین با اعمال ولتاژ نامی شبکه و اندازه گیری جریان می توان به توان تقریبی موتور هم رسید. البته باید مقدار ضریب توان را تخمینی در نظر گرفت.

اضافه جریان موتور علت اصلی داغ شدن موتور است. اگر موتور بیش از جریان نامی بکشد که به دلیل افزایش بار اعمالی بر آن است موتور داغ می شود. علت دیگر جریان های ناخواسته در موتور است. مثلا اگر جریان، هارمونیک های اضافی داشته باشد و دامنه آن ها از میزان استاندارد بالاتر باشد این امر باعث افزایش دما می شود. یک دلیل ساده هم بالارفتن دمای محیط است.

الکتروموتور

29. دلایل سرو صدا دار شدن موتور چیست؟

مشکل در کوپلینگ موتور ، دو فاز شدن موتور ، رزونانس در موتور ، اصطکاک زیاد یاتاقان ها (نیازمند تعویض یا روغنکاری)، مشکل مکانیکی فن موتور (برخورد توری حفاظ با پره ها یا شکستگی پره ها)

30. تفاوت موتور سنکرون با آسنکرون چیست؟

سرعت چرخش مکانیکی موتور سنکرون همان سرعت سنکرون میدان مغناطیسی است. در حالیکه سرعت موتور آسنکرون یا القایی مقداری کمتر از سرعت سنکرون است. علت اش در این است که میدان مغناطیسی در موتور آسنکرون به خاطر القای جریان به وجود می آید و این میدان القایی باعث بر هم کنش با میدان استاتور شده و حرکت را موجب می شود. این القای جریان و بعد ایجاد میدان مغناطیسی به خاطر این جریان یک تاخیر و اختلافی را به وجود می آورد. با افزایش بار تغییر در سرعت موتور سنکرون به وجود نمی اید. در حالیکه موتور آسنکرون تحت تاثیر افزایش بار سرعت اش کاسته می شود. میدان مغناطیسی روتور در موتور سنکرون با آهنربای دائم یا جریان الکتریکی به وجود می آید.

31. الکتروموتورهای گیربکس دار چیست؟

الکتروموتورهایی که به شافت، گیربکس مناسب کوپل شده است و به صورت مجموعه واحد عرضه شده است.
شافت: محور اصلی موتور
گیربکس: جعبه دنده و سیستم مکانیکی تبدیل جهت و سرعت قدرت . مثلا سرعت 10000 دور با قدرت گردشی (گشتاور) 200 نیوتن.متر را می توان تبدیل کرد به سرعت 1000 دور با گشتاور 2000 نیوتن. متر. از سویی می توان جهت را تغییر داد و عمود بر شافت اصلی موتور خروجی مکانیکی گیربکس باشد.

32. اجزای اصلی الکتروموتور چیست؟ نحوه کارکرد الکتروموتور؟

همان طور که در شکل می بینید قسمت های اصلی موتور شامل: شافت موتور(محور اصلی)، استاتور و سیم پیچ های روی آن، روتور و سیم پیچ یا قفس فلزی دوار، یاتاقان یا بلبرینگ، فن خنک کننده، پایه فلزی، محل سربندی موتور
وقتی برق سه فاز به صورت ولتاژ به سیم پیچ های استاتور موتور اعمال می شود این ولتاژ تبدیل به جریان متناوب می شود. جریان متناوب جاری در سیم پیچ ها، تولید میدان مغناطیسی در اطراف خود می کنند. ساختار موتور به گونه ای است که چگالی این سیم پیچ ها در مرکز موتور حداکثر می شود. این میدان مغناطیسی به دلیل ماهیت متغیر جریانی که آنها را به وجود آورده متغیر خواهد بود. میدان متغیر در سیم پیچ روتور جریان القا می کند. این جریان القایی هم ماهیت متغیر خواهد داشت. جریان القایی در روتور تولید میدان مغناطیسی می کند. در نتیجه دو میدان مغناطیسی در موتور وجود خواهد داشت که بر هم کنش دارند. نتیجه برهم کنش این دو میدان حرکت دورانی روتور است.

اجزای اصلی الکتروموتور چیست؟ نحوه کارکرد الکتروموتور؟

33. دلایل سوختن موتور چیست؟

  • افزایش جریان (ممکن است به دلیل کاهش ولتاژ و افزایش بار باشد، یا یا اتصال کوتاه در سیم پیچ ها یا افزایش ولتاژ باشد)
  • کم شدن مقاومت سیم پیج ها یا به تعبیر از بین رفتن عایق سیمهای داخلی موتور. خودش علتهای مختلفی دارد که افزایش جریان، آرک های لحظه ای، حرارت بالا از جمله این علت هاست.
  • افزایش دمای موتور؛ افزایش دما به حدی تاثیر گذار است که هر ده درجه افزایش دما باعث از بین رفتن 50 درصدی عایقهای سیم ها می شود.
  • آلودگی های محیطی؛ مثل ذرات فلز، خاک، ذرات شیمیایی. این ذرات می تواند کلاس عایق حرارتی شود و میزان خنک شدگی موتور را کم کند یا اینکه مقاومت اصطکاکی را زیاد کند یا در عملکرد فن موتور اختلال ایجاد کند.
  • تکانه ها و لرزش های بیش از حد و بیش از استاندارد به موتور.

34. چرا موتور می سوزد و پیام خطا نمی دهد؟

دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. مثلا تجهیزات حفاظتی نامرغوب باشد، یا تجهیزات حفاظتی مرغوب است اما نا مناسب انتخاب شده است. ممکن است موتور سوخته باشد اما هنوز کارایی داشته باشد به تعبیری نیم سوز شده است. درنتیجه خطایی را متوجه کاربرد نمی کند.

35. چرا درایو در برخی کاربردها موتور را می سوزاند؟

نوع خروجی پالسی درایو باعث تولید هارمونیک های بیشتر در جریان اعمال شده به موتور می شود. این هارمونیک های اضافی علت تولید حرارت در موتور و به تبع آن سوختن آن می شود.
از طرفی همین خروجی پالسی باعث پدیده شارژ و دشارژ خازن هایی می شود که بین کابل های برق و زمین از درایو تا موتور تشکیل می شود. این دشارژ ناگهانی که با ولتاژ بالایی است باعث سوختن موتور می شود.

36. دلیل اضافه جریان در یکی از فازهای موتور چیست؟

ابتدا باید دانست تفاوت جریان در حد 3 درصد طبیعی است. حال اگر از این مقدار بیشتر بود ممکن است مقاومت سیم پیچ یک فاز کمتر شده باشد؛ مثلا سیم پیچ آن نیم سوز یا سوخته باشد و این سوختن منجر به اتصال کوتاه سیم پیچ یا کاهش مقاومت آن شده است. یا اینکه ولتاژ یک فاز بالاتر دیگر فازها رفته باشد.

37. اتصال کوتاه موتور چه دلایلی می تواند داشته باشد؟

سوختن موتور؛ که علت سوختن هم می تواند جریان زیاد دفعی (پیک جریان) یا اضافه جریان متمادی و مستمر یا افزایش دمای موتور باشد. در این حالات اگر منجر به سوختن عایق و از بین رفتن عایق شود مسیر جریان بسته شده و مقاومت سیم پیچ های موتور در حد صفر می شود. (یعنی اتصال کوتاه)

38. مزایای موتور سه فاز نسبت به تکفاز چیست؟

قدرت مکانیکی بیشتر موتور سه فاز در توان الکتریکی مشابه، دامنه توان الکتریکی و جریانی زیاد به نسبت موتور تکفاز، بی نیاز موتور سه فاز به راه انداز اولیه، امکان کنترل سرعت و گشتاور با درایو برای موتور سه فاز

پیاده سازی کنترلر PI با لوگو 8

نمونه پروژه با 8!LOGO زیمنس در یک کاربرد ساده کنترل بهینه سرعت موتور

با استفاده از لینک روبرو می توانید وارد صفحه مقاله شده و آن را مطالعه نمایید.

پیاده سازی کنترلر PI با لوگو 8

39. رابطه گشتاور با جریان در موتور القایی؟

رابطه مستقیم دارد. اگر جریان دو برابر شود گشتاور هم دو برابر می شود.

40. دلیل راه نیفتادن موتور در فرکانس های پایین چیست؟

مبنای کار درایوها که برای کنترل سرعت فرکانس را تغییر می دهند این است که مهم برای موتور ثابت بودن نسبت ولتاژ به فرکانس است. اگر این نسبت ثابت باشد، موتور با همان گشتاور نامی در سرعت پایین هم می چرخد. یعنی اگر نسبت 400 ولت به 50 هرتز در شرایط نامی باعث ایجاد گشتاور نامی می شود در نتیجه نسبت 8 ولت به یک هرتز هم باید همین گشتاور را تولید کند. اما در عمل اینگونه نمی شود. چرا که در فرکانس پایین مقدار مقاومت سیم پیچ که در محاسبات فرکانس های بالا نادیده گرفته می شود خودش را نشان می دهد. و مقدار گشتاور تولید شده از مقدار نامی کمتر شده و نمی تواند بر گشتاور مقاوم غلبه کند.
در نتیجه اگر قرار است موتور در فرکانس های پایین کار کند یا باید روش کنترل درایو را به روش برداری تغییر داد یا اینکه در روش نسبت ولتاژ به فرکانس باید در فرکانس های پایین جبران سازی در نظر گرفت.

سوالات متداول الکتروموتور

41. تفاوت های اسب بخار با وات چیست در توان های موتور القایی چیست؟

هر دو واحد اندازه گیری توان الکتریکی هستند. هر اسب بخار معادل 0.746 کیلووات است. البته در صنعت به این دقت در نظر نمی گیرند و هر اسب بخار را معادل 750 وات قرار می دهند.

تفاوت های اسب بخار با وات چیست در توان های موتور القایی چیست؟

42. جریان bearing Current چیست؟

استفاده از درایو برای موتورهای القایی مزیت های فراوانی دارد. از سویی یک سری پیامدهایی هم به همراه دارد. یکی از این پیامدها همین جریان نشتی بلبرینگ (bearing Current) است. این جریان به خاطر ماهیت ولتاژ پالسی با فرکانس بالایی که به استاتور موتور اعمال می شود به وجود می آید.
اتصال قطار پالس با فرکانس بالا به استاتور موتور القایی باعث القای پتانسیل بر روی بدنه استاتور و روتور و شفت می شود. اگر اختلاف پتانسیل بین استاتور و شافت در محل اتصال یاتاقان (بلبرینگ‌ها) از یک مقداری (حدود 50 ولت) بیشتر شود، بر عایق سطحی غلبه می کند و جریان متصل می شود. این تخلیه اختلاف پتانسیل یا جریان یک باره و ناخواسته در محل بلبرینگها ضایعاتی را به وجود می آورد که باعث خرابی این قطعه می شود.
راهکارهای حل این مشکل: استفاده از فیلتر های dv/dt ، فیلتر سینوسی، سرامیکی کردن (عایق بودن) بلبرینگ ها، اتصال به زمین مناسب در سمت درایو و موتور (استفاده از کابل شیلدار و اتصال شیلدها در محل های مناسب به موتور و درایو و به زمین الکتریکی )

جریان bearing Current

43. برندهای معروف تولید کننده الکتروموتور؟

علاوه بر برندهای ایرانی مثل موتوژن ، جی موتور، الکتروژن، جمکو می توان از برندهای خارجی زیر نام برد:
SIEMENS, SEW, TECO, WEG, Toshiba, ABB, Nidec Motor

44. آیا موتور برای خنک شدن نیاز به فن دارد؟

در برخی موارد بله. خود موتور معمولا در انتهای شافت خودش پروانه ای تعبیه شده است که چرخش شافت باعث خنک کنندگی خود موتور شود. اصطلاحا به این روش خود-خنک کنندگی (self cooling) گفته می شود. اما اگر موتور در شرایطی سرعت پایین کار می کند در نتیجه قدرت خنک کنندگی خودش پایین است اما نیاز به خنک کنندگی دارد باید از فن خارجی استفاده کنیم.

45. الکتروموتور کلاج دار چیست و چه کاربردی دارد؟

موتوری است که برای انتقال قدرت الکتروموتور به گیربکس از کلاج استفاده می کند. این کار مزیت هایی دارد. یکی اینکه همیشه موتور درگیر گیربکس نیست و در صورت لزوم با گیربکس در ارتباط است. چون خودگیربکس یک بار است و باعث مصرف انرژی می شود. ثانیا اینکه در لحظه راه اندازی که اینرسی اولیه گشتاور مقاوم در برابر حرکت است می توان با توان الکتریکی کمتری شروع کرد. و سپس در موقعیت مناسب ارتباط را برقرار کرد.

کابردهای الکترو موتور کلاج

  • کاربردهایی با توقف و حرکت زیاد. در صورت عدم استفاده از کلاج باید موتور خاموش و دوباره روشن شود. فرض کنید که در ماشین سوار کلاج نبود. برای هر بار توقف باید ماشین خاموش می شد!
  • ماشین های پرس

46. تشخیص موتور اصلی از تقلبی چیست؟

  •  بررسی مشخصات موتور و بررسی انطبقا تست های الکتریکی با آن
  •  مشخص بودن و مطمئن بودن تامین کننده موتور
  •  بررسی کیفیت سیم پیچ های داخلی موتور و تخته کلمپ و پلاک خودرو و جنس بدنه

47. تفاوت موتورهای معمولی با موتورهای EX چیست؟

موتورهای EX بر اساس رعایت استانداردهای مربوطه ( IEC 60079-0, 60079-1, 60079-7 و 60079-31) ساخته می شود تا در محیطهای پرخطر بتوان از آن ها استفاده کرد. این موتور از لحاظ جنس ماده بدنه، استحکام ساخت و درجه حفاظت فیزیکی (IP) سطحی بالاتری را نسبت به موتورهای معمولی دارند.

48. موتور فلنچ دار و با پایه چه تفاوتی با هم دارند؟

یکی از مسائل مهم بهره برداری از موتور چگونگی نصب آن و ارتباط موتور با ماشین است. می‌توان موتور را پایه دار خریداری کرد که در این صورت فاصله پایه تا مرکز محور در دو سمت (سمت موتور و سمت ماشین) یکسان باشد تا کوپلینگ (اتصال موتور با ماشین) به درستی انجام شود. در این صورت مقدار زیادی از انرژی مکانیکی تلف می شود و به مرور باعث خرابی‌های دو طرفه می‌شود. اما در اینجا دغدغه وزن موتور وجود ندارد.
یک حالت دیگر این است که دو محور را به هم کوپل کنیم و صفحات جلویی موتور و ماشین با هم پیچ شوند. به این صفحات فلنچ می گویند. در این حالت دغدغه فاصله متفاوت پایه تا مرکز محور نیست ولی باید محاسبه وزن و تدارک اتصال پیچی این قطعه را به هم داشته باشیم. در موتورهای با وزن زیاد نمی توان از موتور فلنچ دار استفاده کرد.

49. طول عمر موتور به چه پارامترهای بستگی دارد؟ حداکثر چه قدر است؟

باید حدود 20 سال است! البته بستگی به ساعت کارکرد موتور دارد. چون عمر موتور را به صورت ساعتی تعریف می کنند. مثلا حدود30 هزار تا 40 هزار ساعت اعلام می کنند. حال اگر موتور با ساعت کارکرد کم در روز و در هفته کار کند مسلما سالیانی بیشتری می توانند عمر کنند.
البته این طول عمر گفته شده با توجه به رعایت شرایط استاندارد است. عمر موتور به میزان قابل توجهی به دمای کاری موتور بستگی دارد. به نحوی که به ازای هر 10 درجه افزایش دما، عمر عایقهای موتور به نصف کاهش می یابد. از طرفی لرزش های نامتعارف و زیاد باعث کاهش عمر موتور می شود. از سویی دیگر افزایش جریان و فرکانس باعث خروج از محدوده استاندارد کاربری موتور می شود.

50. تغییر دور موتور تک فاز چگونه است؟ تغییر جهت آن چگونه است؟

یک سری روش های غیر صنعتی و آزمایشگاهی هست. دلیل آن این است که موتورهای تک فاز برای راه اندازی نیاز به خازن های راه اندازی دارند. از طرفی رویه درایوهای سه فاز تولید پالس های فرکانس بالاست که مقدار ولتاژ و جریان را توامان کنترل کند. این پالسها برای خازنها مشکل ساز و بعضا خطرناک است.
یک سری سازنده‌های غیر مشهور چینی (مثل cnnena و GTAKE)، درایوهایی برای موتور تک فاز عرضه کرده اند که مشخصات فنی آن نامعلوم است.
برای تغییر جهت باید جای سیم پیچ های کمکی موتور را عوض کرد. نه اینکه جای سیم فاز و نول را تغییر داد.

51. تفاوت موتور با ژنراتور چیست؟ آیا موتور به ژنراتور تبدیل می شود؟ یا بالعکس ؟

موتور انرژی الکتریکی را تبدیل به انرژی مکانیکی می کند در حالیکه ژنراتور انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. در واقع ژنراتور پتانسیل موجود را تبدیل به جریان الکتریکی می کنند. این پتانسیل می تواند توسط یک باتری موجود باشد که یک میدان مغناطیسی ثابتی را ایجاد می کند و با حرکت مکانیکی که پایه ژنراتور است، طبق قانون فارادی جریان الکتریکی تولید می شود.
با این توجه موتور می تواند به ژنراتور و ژنراتور می تواند به موتور تبدیل شود. و هر دو نوع آن به نحوی خطای عملکردی آن ها به حساب می آید. یعنی زمانی که ژنراتور باید برق تولید کند اگر انرژی الکترکی تولید شده باعث حرکت مکانیکی خودش شود در نتیجه ژنراتور به حالت موتوری رفته است که ممکن است باعث ناپایداری ژنراتور و خروج از سنکرون آن می شود
از سویی ممکن است به هر علتی موتوری که ولتاژ بر روی سیم پیچ های آن است به حالت ژنراتوری برود و در این صورت این انرژی به تغذیه بر می گردد.

52. موتور یونیورسال (Universal) چیست؟ با چه ولتاژی کار می کند؟

موتوری که هم با جریان مستقیم (dc) و هم متناوب (AC) کار می کند. این موتورها در محدوده ولتاژی حدود 200 ولت تا 400 ولت کار می کنند.

53. مزایا و معایب موتورهای سنکرون و آسنکرون و قفس سنجابی و روتور سیم پیچی شده را توضیح دهید؟

مزیت موتور سنکرون ثبات سرعت آن است. عیب آن این است که نیازمند یک آهنربای دائمی هستیم که باعث گران قیمت شدن آن و بزرگ نشدن دامنه توانی آن می شود.
مزیت موتور آسنکرون (القایی) سادگی کارکرد و هزینه کم تامین و نگهداری است. در مقابل عیب آن، گشتاور پایین راه اندازی است.
مزیت عمده روتور سیم پیچی شده بهینه شدن و امکان کنترل جریان راه اندازی و افزایش گشتاور راه اندازی است. اما عیب آن افزایش هزینه اولیه و تعمیر و نگهداری است.

54. آیا دو فاز شدن موتور باعث سوختن موتور می شود؟ چرا؟

نه.

55. جریان راه اندازی موتور چه قدر است؟

بستگی به توان موتور و روش راه اندازی دارد. جریان موتور در حالت راه اندازی مستقیم حدود 6 برابر جریان نامی است. در حالت راه اندازی با سافت استارتر حدود 2-3 برابر جریان نامی می شود. و در حالت استفاده از درایو می توان در محدوده و حتی کمتر از جریان نامی باشد.

56. روش کاهش جریان راه اندازی در موتور چگونه است؟

اگر بار اولیه روی موتور را کاهش دهیم، جریان راه اندازی کاهش می یابد. در صورتی که نمی توانیم بار را کاهش دهیم می توان با مدیریت روشهای راه اندازی، جریان اولیه (راه اندازی) را کاهش داد. مثلا در موتور روتور سیم پیچی شده می توان با افزایش مقاومت اولیه، جریان را کم کرد. یا با استفاده از سافت استارت این جریان را کم کرد. هم چنین با افزایش هزینه و استفاده درایو می توان جریان اولیه را کاهش داد.

قیمت سافت استارتر

یکی از راه های کاهش جریان راه اندازی موتور، استفاده از سافت استارتر است.

با استفاده از لینک روبرو می توانید به صفحه سافت استارتر زیمنس رفته و به مقاله و لیست قیمت این محصول دسترسی داشته باشید.

قیمت سافت استارتر

57. محاسبه جریان موتور چه روشی دارد؟

به صورت عملیاتی می توان در حین راه اندازی با آمپرمتر جریان موتور را به دست آورد. در غیر این صورت می توان با در نظر گرفتن توان موتور به کیلو وات، ضریب 2.2 آن را به عنوان جریان موتور به دست آورد.